Lipa (Tilia)

Od wieków otaczano ją szczególną czcią. Wierzono, że jest ulubionym drzewem bóstw. Była więc lipa opiekunem zarówno poszczególnych osób, jak i całych rodzin. Na Łotwie traktowano ją jako drzewo żeńskie. Kobiety ofiarowywały jej mleko, masło i sery w zamian za opiekę i zdrowie rodziny. Mężczyźni z jej gałązek wytwarzali kropidła, używane później w różnych rytuałach.

Również plemiona słowiańskie i germańskie jeszcze przed nastaniem chrześcijaństwa, z uwagi na różnego rodzaju pożytki jakie dawała lipa, uważały ją za drzewo święte. Miała ona chronić ludzi przed piorunami i złymi duchami. Odbywano pod nią narady wojenne i sądy, gdyż wierzono, że rozjaśnia myśli i podpowiada właściwe rozwiązania. Później te stare tradycje uświęciło chrześcijaństwo, na wielu lipach pojawiły przydrożne kapliczki, a legendy o tych drzewach wiązano z postacią Matki Boskiej.

Sadzeniem lip upamiętniano często narodziny dziecka (miało mu to przynieść zdrowie, mądrość i szczęście), a także śluby – dlatego właśnie w otoczeniu szlacheckich dworów rosło tak wiele tych drzew.

Począwszy od Jana Kochanowskiego, słodko pachnąca lipa jako drzewo szczególnie przyjazne człowiekowi była często sławiona przez poetów. Pisali o niej Juliusz Słowacki, Ignacy ...