Fitobalneoterapia

Prekursorem tej gałęzi medycyny naturalnej był ksiądz Sebastian Kneipp (1821–1897) z Niemiec. Ten genialny samouk czerpał wiedzę z tradycyjnej medycyny ludowej, ziołolecznictwa oraz bogatego, własnego doświadczenia.

W ostatnich latach badania naukowe wykazały, że nauki Kneippa nie straciły na znaczeniu, a wręcz przeciwnie, jego zalecenia dotyczące – hydroterapii, kinezyterapii, dietoterapii i fitoterapii, okazały się przywracać równowagę psychofizyczną organizmu i unormowanie funkcjonowania narządów wewnętrznych. Fitoterapia Kneippa w połączeniu z zabiegami z zastosowaniem wody (hydroterapia) spowodowały, że od jakiegoś czasu rozwija się – fitobalneoterapia, czyli kąpiele z dodatkiem roślin lub związków roślinnych. Kąpiele te okazały się być pomocne w wielu schorzeniach.

KĄPIEL W ARNICE
Do kąpieli można wykorzystać kwiaty (napar) lub nalewkę z ziela.

Do wanny wypełnionej wodą wlewamy 50 mililitrów nalewki lub napar z kwiatów (przygotowany jak z rumianku).
Cenne, aktywne biologicznie substancje są przyswajane przez skórę i przechodzą do wnętrza organizmu. Kąpiel ta wykazuje działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, odkażające. Przyspiesza wchłanianie wysięków, krwiaków.

KĄPIEL W KORZE DĘBU
Odwar z kory wykazuje działanie lecznicze na skórę. Kąpiele wspomagają leczenie wysypki, grzybic skóry, stanów zapalnych sromu, odbytu oraz owrzodzeń. Kora dębowa to naturalny i skuteczny antyseptyk.

Do wody w wannie dodaje się odwar (5 gramów kory zalewa się litrem wody i gotuje
10–15 minut).

KĄPIEL SOSNOWA
Igły sosny zawierają terpentynę o działaniu kojącym, dezynfekującym, związki o działaniu rozgrzewającym i rozkurczowym. Kąpiele sosnowe są pomocne w terapii nieżytów górnych dróg oddechowych, przeziębieniach, bólach reumatycznych, zapaleniu pęcherza moczowego. Działają uspokajająco, wzmacniają układ nerwowy.

Zalewamy dwoma litrami wody od 3 do 4 garści igliwia sosnowego i gotujemy przez
10 minut pod przykryciem. Po tym czasie odstawiamy na 30 minut do naciągnięcia i po przecedzeniu wlewamy do wanny z letnią wodą (temp. 37°C). Kąpiel powinna trwać od
15 do 20 minut.

KĄPIEL RUMIANKOWA
Rumianek to zioło zawierające substancje o działaniu odkażającym, rozkurczającym, przeciwzapalnym, przyspieszającym procesy gojenia, likwidującym obrzęki. Wskazania do kąpieli stanowią, m.in.: odleżyny, żylaki odbytu, choroby skóry (stany zapalne, podrażnienia), zranienia.

Do wody w wannie dolać napar z 2 garści koszyczków rumianku zalanych litrem wrzątku (parzyć 10 minut). Czas trwania kąpieli nie powinien przekraczać 15 minut.

KĄPIEL ROZMARYNOWA
Liście rozmarynu zawierają związki o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwzapalnym, pobudzającym krążenie. Wskazaniami do kąpieli są choroby i zaburzenia krążenia, reumatyzm, stany osłabienia, wyczerpania, a nawet depresji.

4 łyżki świeżych liści rozmarynu zalewamy łyżką oliwy z oliwek oraz litrem wody. Po zagotowaniu odstawiamy na 20 minut. Przecedzony odwar wlewamy do wanny.

KĄPIEL W SZAŁWII LEKARSKIEJ
Liście szałwii zawierają bogactwo substancji aktywnych biologicznie o działaniu przeciwzapalym, przeciwpotnym, antyseptycznym, przeciwgrzybiczym. Kąpiele z szałwii stosuje się w przypadku schorzeń dermatologicznych – egzem, trudno gojących się ran, przy nadmiernym poceniu się, bólach kostno-stawowych, nerwobólach.
W terapii stosuje się napar ze 100 gramów zioła zaparzonego w litrze wody, który po przecedzeniu wlewa się do wanny.

KĄPIEL W SKRZYPIE POLNYM
Wskazaniem do kąpieli w tym zielu jest owrzodzenie podudzi oraz trudno gojące się rany, egzemy, stłuczenia, oparzenia, infekcje grzybicze i wirusowe skóry oraz schorzenia nerek i układu moczowego (stosuje się często nasiadówki). Kąpiel ma działanie detoksykujące, wzmacnia też skórę, paznokcie, kości. Skrzyp zawiera związki o działaniu przeciwzapalnym, bakteriobójczym, krzemionkę, kwasy organiczne.

Suszony skrzyp w ilości 50 gramów gotujemy przez 10 minut, a następnie trzymamy pod przykryciem przez kwadrans. Tak przygotowany wlewamy do wanny. Czas trwania kąpieli to około 40 minut.

KĄPIEL TYMIANKOWA
Ziele tymianku posiada m. in.: właściwości przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Kąpiele tymiankowe stosuje się przy schorzeniach skórnych, przy gośćcu mięśniowym i stawowym, osłabionym systemie nerwowym.

100 gramów ziela zalewamy 5 litrami ciepłej wody i gotujemy przez 5 minut (pod przykryciem), odstawiamy na kwadrans i przecedzamy. Zioło wkładamy do woreczka lnianego i wraz z wywarem umieszczamy w wannie wypełnionej wodą o temperaturze 37°C. Kąpiemy się przez 10 minut.

KĄPIEL W SIANIE
Siano zawiera szereg składników leczniczych, które w trakcie kąpieli wchłaniają się przez układ oddechowy oraz w niewielkim stopniu przez skórę. Kąpiele te stosuje się wspomagająco w leczeniu zakażeń bakteryjnych skóry, stwardnieniu rozsianym, sztywności stawów, przewlekłych schorzeniach reumatycznych, terapii łuszczycy, egzem, liszajów, nerwic.

Siano zalewa się zimną wodą i doprowadza do wrzenia przez 30 minut. Po odcedzeniu odwar dodajemy do wody w wannie. Temperatura wody w wannie powinna wynosić od 36 do 38°C. Czas kąpieli od 10 do 20 minut. (Patrz też kąpiele str. 29, 39 i 71).


Kąpiele lecznicze z zastosowaniem ziół można z powodzeniem wykonywać w domu. Niezbędna jest jednak konsultacja z lekarzem lub naturoterapeutą, który oceni stan zdrowia, dobierze zioło (lub zestaw ziół), sprawdzi, czy nie jesteśmy uczuleni na roślinę oraz czy nie występują przeciwskazania do zastosowania fitobalneoterapii.

Piotr Derentowicz
Kuracja ziołowa w ramach metody Sebastiana Kneippa stosowana w uzdrowiskach w Niemczech.
Postępy Fitoterapii 4/2007, 212-215
Formy terapii sianem foenum stosowane w lecznictwie uzdrowiskowym metodą Sebastiana Kneippa w Europie Zachodniej. Postępy Fitoterapii 1/2011, 65–67
Internet: blogi ziołowe

...