Leki od pszczół

Produkty pszczele w medycynie ludowej zawsze miały świetne notowania. Badania naukowe potwierdziły, że nie mylono się co do leczniczych właściwości miodu i innych produktów pszczelich, choć apiterapia wciąż zalicza się do medycyny niekonwencjonalnej (poszczególne składniki stosuje się natomiast w lekach konwencjonalnych, apiterapeutykach).

Jesienią na rynek trafiają nowe słoje miodu, tak zwany miód jesienny, o nieco innym smaku, kolorze i właściwościach niż miody dostępne wcześniej.

Wszystko od pszczoły
Wbrew temu, co powszechnie się sądzi, apiterapia (apis to po łacinie pszczoła) to nie tylko wykorzystywanie miodów do leczenia. To leczenie również innymi produktami pszczelimi, a więc propolisem, pyłkiem kwiatowym, woskiem, mleczkiem pszczelim, pierzgą (to pszczeli pokarm powstający ze sfermentowanych pyłków kwiatowych), a także jadem pszczelim. Sam termin „apiterapia” ukuty został stosunkowo niedawno, w roku 1888, a za jego twórcę uważa się austriackiego badacza Phillipa Terca. On to, wspólnie z amerykańskim pszczelarzem Charlesem Mrazem ze stanu Vermont, jako pierwszy opisywał w naukowy sposób lecznicze wykorzystanie pszczelich produktów (obu interesowało zwłaszcza dobroczynne działanie jadu tych owadów; pszczoła produkuje go wyjątkowo dużo, gdyż od zawsze musiała bronić swych gniazd przed dużymi napastnikami – niedźwiedziami).

Właściwości miodów
Zalety i właściwości lecznicze miodu można by wymieniać bardzo długo, niektóre – jak wzmacnianie organizmu, działanie bakteriobójcze, przeciwzapalne, przyspieszenie gojenia się ran – są wspólne wszystkim jego rodzajom, ale każdy rodzaj miodu posiada też swoje specyficzne wartości dla zdrowia.

 I tak na przykład miód wielokwiatowy łagodzi alergie dróg oddechowych i działa dobroczynnie dla serca, akacjowy łagodzi zaburzenia trawienia (także zgagi czy nadkwasoty) i objawy przeziębienia, działa osłonowo na żołądek, dwunastnicę i wątrobę, pomaga w chorobach nerek i układu moczowego, regeneruje skórę, malinowy (dostępny głównie w górach) na nieżyty żołądka, działa zmiękczająco i kojąco na skórę, zawiera olejki eteryczne pomagające się odprężyć i uspokoić.

Miód gryczany zapobiega miażdżycy i wspomaga pracę wątroby, lipowy ma szerokie spektrum działania na dolne i górne drogi oddechowe, ponadto wspiera układ nerwowy i łagodzi stresy, zaś spadziowy stosuje się między innymi przy zaparciach, biegunkach czy nerwicach.

Stosunkowo rzadko spotykany miód chabrowy (modrak) zawiera największa wśród miodów ilość lizozymów, wykazuje więc wyjątkowo silne właściwości bakteriobójcze. Miód kasztanowy (popularny na Bałkanach) już w średniowieczu zalecali zakonnicy jako środek wspomagający wątrobę i woreczek żółciowy, a klonowy działa moczopędnie (poza tym wykrztuśnie i uspokajająco). W Bułgarii szczególnie ceniony jest miód z ostu rosnącego w Rodopach – znacząco podwyższa on męską potencję (nazywany jest bułgarską viagrą).

Miody nie psują się (nawet te znalezione w egipskich piramidach nadają się do spożycia, nie należy ich jednak przechowywać w metalowych naczyniach – miód reaguje z metalami), są wysokokaloryczne, ale zawierają łatwo przyswajalne cukry, poza tym ze względu na dużą słodycz zużywa się ich mniej niż zwykłego cukru. Ważne, żeby nie rozpuszczać ich w gorących płynach, gdyż tracą wówczas wiele ze swych właściwości. Zdarzają się również ludzie z alergią na produkty pszczele, w tym na miód. Miodu ponadto nie zaleca się dzieciom poniżej roku.

Pyłek pszczeli
To pyłek kwiatowy zebrany i częściowo przetworzony przez pszczoły. Zawiera dużo białka i witaminy B1. Łagodzi katar sienny, zespół napięcia przedmiesiączkowego, poprawia trawienie, zapobiega wypadaniu włosów, regeneruje organ...