Wrzosy

Nasi przodkowie wykorzystywali je nie tylko do celów leczniczych – pili napar z wrzosu zamiast herbaty. Warto więc sięgnąć po ten pachnący dar późnego lata i jesieni.

Wrzos pospolity (Calluna vulgaris) to krzewinka osiągająca wysokość 30–80 cm, posiadająca igiełkowate drobne trzykanciaste liście i kwiatostan zbudowany z gęstego grona drobnych różowofioletowych kwiatów. Wrzosy kwitną od połowy sierpnia do końca października. Owocem jest czteroklapowa torebka z drobnymi jasnobrunatnymi nasionami. Rosną niemal w całej Europie, w Islandii, w Wielkiej Brytanii, na Półwyspie Skandynawskim, Półwyspie Iberyjskim, północnej części Półwyspu Apenińskiego i Bałkańskiego, w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, w Kanadzie i w Nowej Zelandii. W naszym kraju wrzos rośnie pospolicie – porasta suche lasy sosnowe lub brzozowe, polany leśne, wyręby, piaszczyste nieużytki. W pobliżu lasów tworzy wrzosowiska, które mogą zajmować duże powierzchnie.

Wrzosy stanowią też niepowtarzalną dekorację ogrodu, balkonu czy tarasu.

Surowiec zielarski
Surowcem zielarskim jest ziele wrzosu (Herba Callunae) i kwiat wrzosu (Flos Callunae). Surowiec należy zbierać w początkowym okresie kwitnienia i suszyć w warunkach naturalnych – rozłożony cienką warstwą w suchym i przewiewnym miejscu lub w suszarni ogrzewanej do temp. 40 stopni C. Prawidłowo wysuszony wrzos nie zmienia koloru.


Właściwości i zastosowanie

Zawartość
 Wrzos jest źródłem garbników, flawonoidów, alkaloidów – arbutyny oraz składników mineralnych: magnezu, manganu, żelaza. Ponadto zawiera olejki lotne, azotan potasu, krzemionkę, śluz, substancje goryczkowe. Zarówno ziele, jak i kwiaty wrzosu mają właściwości przeciwzapalne
i moczopędne.

Wewnętrzne

Naturalny środek moczopędny
Napar z wrzosu działa moczopędnie, przeciwbakteryjnie oraz przeciwzapalnie i ściągająco, a także dezynfekuje układ moczowy. Zalecany jest w przewlekłych nieżytach pęcherza moczowego, w przewlekłym zapaleniu miedniczek i kłębuszków nerkowych. Wrzos wchodzi w skład mieszanek ziołowych pomocnych w leczeniu kamicy nerkowej i pęcherzowej oraz przerostu prostaty.

Nie tylko
na dolegliwości trawienne
Garbniki obecne we wrzosach pomagają zwalczać dolegliwości układu pokarmowego i poprawiają przemianę materii. Napary z kwiatów i ziela wrzosu zalecane są przy leczeniu biegunek i stanów zapalnych układu pokarmowego. Substancje zawarte we wrzosie pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, wzmacniają łaknienie, wspomagają pracę wątroby. Herbatka wrzosowa działa oczyszczająco, wzmacniająco i rozgrzewająco. Kwiaty i ziele wrzosu wraz z innymi ziołami stosowane są w zapobieganiu cukrzycy, przy zaburzeniach krążenia i miesiączkowania, w klimakterium.

Relaksuje
Ponadto napary pomagają uporać się ze stresem, wyczerpaniem nerwowym i bezsennością, gdyż działają relaksująco i uspokajająco. Zapach wrzosu ułatwia zasypianie, jest składnikiem ziołowych leków nasennych.
UWAGA! Napary sporządzać i stosować według podanych przepisów.

Zewnętrzne
Leczy stany zapalne
Preparaty wrzosowe zalecane są osobom cierpiącym na choroby oczu. Napary i odwary z kwiatów używane są przy stanach zapalnych, egzemie czy trudno gojących się ranach. Kąpiele wrzosowe działają uspokajająco, łagodzą stany zapalne skóry, wykazują też właściwości przeciwreumatyczne.

W kosmetyce
Badania naukowe dowiodły, że wrzosy nawilżają, ujędrnią i chronią skórę przed wpływem szkodliwych czynników zewnętrznych.
Wchodzą w skład mieszanek ziołowych zalecanych do kąpieli kosmetycznych i leczniczych, preparatów ziołowych przeznaczonych do pielęgnacji włosów, maseczek do twarzy, odżywek i balsamów do ciała.


Przep