Kasztany jadalne

Coraz częściej dostępne u nas kasztany jadalne to nie owoce popularnego kasztanowca (Aescules hippocastanum), ale innego drzewa – kasztana jadalnego (Castaneda sativa), rosnącego w południowej i wschodniej Europie, na Kaukazie oraz w Azji Mniejszej.

Coraz częściej dostępne u nas kasztany jadalne to nie owoce popularnego kasztanowca (Aescules hippocastanum), ale innego drzewa – kasztana jadalnego (Castaneda sativa), rosnącego w południowej i wschodniej Europie, na Kaukazie oraz w Azji Mniejszej.

Owocami, które powszechnie nazywamy kasztanami, są jajowate, nieco spłaszczone, spiczaste orzechy, umieszczone po dwa lub trzy w kolczastej, pękającej pokrywie. Pod błyszczącą, brązową skórką orzecha znajduje się wysokokaloryczny, mączysty miąższ zawierający bardzo dużo (około 67%) skrobi oraz cukier, białka, tłuszcze, a także witaminy B1, B2, B3, C, E i K. Są w nich również liczne związki mineralne potasu, sodu, wapnia, magnezu, żelaza, wapnia oraz miedzi i fosforu.

Rozróżnia się dwa typy kasztanów, które po francusku nazywane są „marron” i „chataigne”. Najsmaczniejsze i najbardziej dorodne są orzechy typu marron, pochodzące z najszlachetniejszych odmian, rozmnażanych wyłącznie wegetatywnie. Ich owoce zawierają zwykle jeden, najwyżej dwa duże kasztany.

Marrony można jeść na surowo, jednak najlepiej smakują po ugotowaniu, duszeniu, prażeniu lub upieczeniu. Jesienią i w początkach zimy na ulicach miast francuskich, włoskich, a od niedawna i u nas, spotyka się sprzedawców gorących kasztanów. Przed włożeniem do pieca czy piekarnika każdy orzech należy przekłuć lub naciąć, gdyż w przeciwnym razie pękają i z hukiem wyskakują do góry. Najlepszy smak, mimo że parzą w dłonie, mają kasztany gorące, stąd też powiedzenie: „wyciągać kasztany z ognia cudzymi rękami”.

We Francji często się jada kasztany gotowane w osolonej wodzie z dodatkiem włoszczyzny. Nadziewa się nimi pieczone kury, kaczki i indyki. Wykwintnym przysmakiem są kasztany smażone w cukrze. Ugotowane w mleku z dodatkiem cukru stanowią pyszne danie śniadaniowe.

Oprócz wysokiej wartości odżywczej kasztany jadalne mają także pewne właściwości lecznicze. Ceniła je bardzo św. Hildegarda, słynna niemiecka mistyczka i uzdrowicielka. Wedle ni...