Jeżyna Rubus plicatus

Gdzieniegdzie nazywana jest „roślinnym opryszkiem”, oskarża się ją o nadmierną ekspansywność i zarzuca, że zagraża ogrodowym i sadowniczym uprawom, wręcz próbuje je „zadusić”. Taki przestępczy żywot długo wiodła w Nowej Zelandii, dokąd koloniści sprowadzili ją w XIX wiek

twach jeżynowych przetworów nie podawano dzieciom, sądząc, że powodują one u młodocianych chorobę skóry głowy – strupień woszczynowy. Z drugiej jednak strony wierzono też w moc ochronną tych krzewów – ich gałęziami zdobiono groby, co miało zapobiec wydostawaniu się z nich duchów, sądzono też, że przeprowadzenie chorego pod łukowatym konarem, którego koniec umocowany został w ziemi, przywróci pacjentowi zdrowie.

Hildegarda z Bingen w swych pismach lokuje jeżynę wśród uzdrawiających ziół i mówi o niej, że: „krzew jeżyny, co owoc mnogi rodzi, bardziej ciepły niż zimny jest. A jeśli komu nabrzmiały lub owrzodziały język boleści przyczynia, to niechaj sobie język z jeżyną naciąć każe albo z umiarem krwie puścić, iżby się płyn wydostał. (…) Wszakże owoc jeżyny, który na krzewie wzrasta, nie szkodzi ani zdrowemu, ani choremu, i lekkostrawny jest; ale lekarstwa w nim nie znajdziesz nijakiego”.

W późniejszych czasach jednakże jeżyna została przez zielarzy i medyków znacznie bardziej doceniona – Syreniusz na przykład zalecał czerwone wino, w którym moczyły się świeże pędy krzewu przeciw biegunkom, a odwar z owoców, liści, korzenia i kwiatów kruszyć miał wedle niego kamienie nerkowe.

Działanie

Współczesna nauka potwierdziła większość dostrzeżonych przez naszych przodów zalet jeżyn. Wprawdzie ich owoce są dość ubogie w cukry, niewiele też mają kwasów organicznych (wyróżnia się nieco większa ilość kwasu cytrynowego) i białka, za to sporo jest w nich cennych związków mineralnych, zwłaszcza żelaza, magnezu, potasu, wapnia i miedzi. Do tego dochodzą witaminy: A (beta-karoten), B₃ (niacyna), K i P, a także antocyjany, garbniki, pektyny i związki śluzowe.

Potas reguluje gospodarkę wodną organizmu i utrzymuje prawidłowy rytm serca. Magnez działa lekko przeczyszczająco i zapobiega miażdżycy tętnic oraz wzmacnia włosy, zęby i paznokcie. Wysoka zawartość wapnia wspiera z kolei właściwe wykształcenie się kośćca, a u osób starszych może w pewnym stopniu zahamować rozwój osteoporozy. No i żelazo – niezbędne dla anemików. Wywar z owoców jeżyn działa uspokajająco w stanach nerwicowych często towarzyszących menopauzie, a sok – przeciwgorączkowo i napotnie. Ponadto owoce powinny spożywać osoby mające kłopoty ze wzrokiem, szczególnie przy kurzej ślepocie. Jeżyna należy do roślin czyszczących krew, a zatem odtruwających i wzmacniających organizm. Jeżynowe jagody dobrze się sprawdzają jako dodatek do diet odchudzających, zwłaszcza restrykcyjnych, gdyż zapobiegają wyniszczeniu organizmu, zaopatrując go w niezbędne składniki – odżywcze, za to nietuczące. Nalewka z jeżyn leczy dolegliwości żołądkowe – na przykład lekkie zatrucia połączone z „gnieceniem”, uczuciem ciężaru. Ocet z dodatkiem owoców to w płukankach dobry lek na małe ranki w ustach oraz obolałe gardło a także – w wodzie cytryną i miodem – skuteczny napitek przeciw przeziębieniu. W chorobach przeziębieniowych stosuje się także suszone jeżyny, które działają napotnie.

Drukuj

Poprzednia strona 1 2 3 4 5 Następna strona