Dary późnej jesieni

Późna jesień to bardzo trudny okres w roku. Słońce słabiej świeci, z drzew opadają liście, z ogrodów znikają świeże warzywa i owoce, a nas coraz częściej ogarnia przygnębienie i nękają rozmaite dolegliwości.   Zdawałoby się, że sezon na przetwory już dawno zakończony

h zaburzeniach rytmu serca. Związki czynne zawarte w owocach powodują rozszerzenie naczyń wieńcowych, wzrost siły skurczu i objętości wyrzutowej serca oraz dają efekt przeciwarytmiczny. Poza tym odwary i wyciągi alkoholowe z głogu obniżają ciśnienie krwi, pomagają w dusznicy bolesnej, zwapnieniu żył, kamicach nerkowej i żółciowej oraz nerwicy wegetatywnej. Dobrze jest stosować głóg w okresie menopauzy i w stanach po zawale serca.

Owoc śliwy tarniny (Fructus pruni spinose)

Owoce tarniny, bogate w garbniki i kwasy, tracą swój wyjątkowo cierpki smak dopiero po pierwszych przymrozkach. Wcześniej są właściwie niejadalne. Można z nich przygotować dżem, galaretkę, konfiturę, słodko-kwaśny chutney, sok, kompot, likier, nalewkę lub wino. Świeże lub wysuszone dojrzałe owoce działają łagodnie zapierająco, ściągająco, moczopędnie i przeciwzapalnie. Bogaty w garbniki napar z suszonych lub sok ze świeżych śliwek stosuje się w postaci płukanek w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej, dziąseł i gardła oraz wewnętrznie w dolegliwościach żołądkowo-jelitowych. Natomiast nalewka działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, moczopędnie oraz przeciwkrwotocznie. Pomocniczo wykorzystuje się ją w stanach zapalnych narządów rodnych. Trzeba uważać na pestki tarniny bogate w glikozydy cyjanogenne – dosyć silną truciznę. W miąższu owoców związki te są obecne w śladowych ilościach – stymulują układ oddechowy i pokarmowy oraz poprawiają samopoczucie.

Owoc nieszpułki

Owoce nieszpułki zwyczajnej (Mespilus germanica) dojrzewają już we wrześniu. Są wtedy twarde i kwaśne, więc trzeba poczekać do pierwszych mrozów, by nabrały soczystości i słodkiego smaku przypominającego morelowy. Zbiory można zacząć, kiedy skórka na owocach zbrązowieje i się zmarszczy. Nieszpułka nadaje się do jedzenia na surowo, do przerobienia na dżemy, konfitury, galaretki, marynaty, kompoty, wina i nalewki, a także sosy świetnie komponujące się z dziczyzną. Niegdyś owoce były używane podczas produkcji win gronowych w celu wytrącania kamienia winnego. Z powodu wysokiej zawartości garbników, owoce i przetwory z nieszpułki zaleca się w nieżytach jelit. Wykazują działanie przeciwzapalne, delikatnie zapierające, bakteriobójcze i przeciwkrwotoczne.

Owoc jałowca (Juniperi fructus)

Podobnie jak większość wymienionych wyżej owoców, jałowiec również najlepiej zbierać po przymrozkach. Jego szyszkojagody działają moczopędnie, żółciopędnie, bakteriobójczo i napotnie. Pobudzają wydzielanie soku żołądkowego i perystaltykę jelit. Owoce jałowca znajdują dwojakie zastosowanie w medycynie – wewnętrzne i zewnętrznie. Wyciągi wodne i alkoholowe pomagają w schorzeniach dróg żółciowych i wątroby, zaburzeniach trawienia, stanach zapalnych układu moczowego. Z jałowca przygotowuje się też odświeżające kąpiele, a w gośćcu bardzo pomocne jest nacieranie olejkiem. Równie szerokie zastosowanie owoce znajdują w kuchni. Przed użyciem najlepiej utłuc je w moździerzu. Są popularną przyprawą do mięs, dodatkiem do sosów, zup i marynat, gotowanej kiszonej kapusty i buraków. Można nimi także aromatyzować octy ziołowe. Poza tym są cennym składnikiem przy produkcji piwa lub wódek – ginu i jałowcówki. Owoców jałowca nie wolno stosować w ciąży, w zapaleniu nerek oraz przy wrzodach żołądka.

 

Autor: Karolina Sienkiewicz
Partnerzy:

Wydawca Centrum "REA" Rena Marciniak-Kosmowska. All Rights Reserved. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i powielanie treści lub/i grafiki zawartej w tym serwisie bez zgody autora serwisu jest zabronione i chronione prawem.