Świerk pospolity (Picea abies)

Podobnie jak sosnę spotkać go można na większości kontynentów – w całej Europie, Azji, obu Amerykach i Afryce. Wszędzie cieszy się sławą drzewa magicznego – przynoszącego szczęście i chroniącego przed złem.

, koklusz, astma) i pokarmowego (przy zatruciach, zaparciach), a także przy dolegliwościach wątroby i układu moczowego.
Stosowane zewnętrznie wzmacniają układ krążenia i układ nerwowy (od wieków kąpiele w igliwiu świerkowym zalecano w łagodzeniu chorób nerwowych, np. przy melancholii), łagodzą stany zapalne korzonków nerwowych, bóle stawów i mięśni, na przykład spowodowane zakwasami – powinny o tym pamiętać osoby uprawiające zimowe sporty. Kąpiel w wodzie z odwarem z igliwia świerkowego nie tylko rozluźnia i przynosi organizmowi odpoczynek, ale i wspaniale rozgrzewa po pobycie na mrozie, zapobiegając przeziębieniu. Pędy i igły świerkowe doskonale również wpływają na skórę – nie tylko ją leczą, choćby łagodząc wszelkie stany ropne czy zwalczając świąd, lecz także poprawiają ukrwienie, pielęgnują, uelastyczniając i wygładzając ją.
Podobnie działa olejek świerkowy. Można go stosować doustnie, byle w maleńkich dawkach – nie większych niż 3 krople w łyżeczce wody lub miodu do 5 razy dziennie (w każdym razie na większe porcje nie należy sobie pozwalać bez uzgodnienia z lekarzem, który może przepisać nieco intensywniejszą kurację) – na przykład przy przeziębieniu (pomoże oczyścić zatoki), kaszlu, zatrzymaniu żółci, problemach z trawieniem (podobnie jak przetwory z igieł i pędów olejek pobudza wydzielanie soków żołądkowych i lekko przeczyszcza), zatrzymaniu moczu i skąpomoczu. Doskonale sprawdza się w inhalacjach, choćby przy grypie. Zewnętrznie stosuje się go również do nacierania przy nerwobólach, bólach mięśni, w reumatyzmie i artretyzmie. Przyspiesza gojenie się krwiaków i obrzęków. Wmasowywany w plecy i klatkę piersiową pogłębia oddech, poprawia krążenie krwi, rozgrzewa.

Warto pamiętać również o żywicy świerkowej, w której znajdują się flawonoidy,
antocyjany i kwasy organiczne (między innymi jabłkowy i bursztynowy) oraz, oczywiście, olejek eteryczny, nadający jej silny, przyjemny zapach. Żywica świerkowa jest częstym składnikiem maści i balsamów służących do nacierania przy nerwobólach,
bólach reumatycznych, artretycznych i mięśniowych, a także w przeziębieniach i chorobach płucnych – zabiegi te działają rozgrzewająco i przeciwbólowo. Medycyna ludowa przypisuje świerkowej żywicy również moc poprawiania trawienia oraz przeciwdziałania chorobie morskiej – głównie stosuje się ją wówczas w postaci nalewek. Zaleca się ją także w leczeniu kataru, duszności, przy awitaminozie.

Ciąg dalszy „Iglastej kliniki” w następnym numerze