Pomaga przy dolegliwościach kobiecych, kłopotach ze skórą, reguluje trawienie. Nasi przodkowie stosowali go wewnętrznie i zewnętrznie jako ziele gojące rany, w epilepsji i w przepuklinach. Przywrotnik jest także cennym kosmetykiem...
Przywrotnik pospolity (Alchemilla vulgaris) zwany też nawrotnikiem, gwiazdoszem czy lwią łapą to wieloletnia roślina porastająca łąki, pastwiska, polany, przydroża. Gatunek występujący powszechnie w Europie, zaliczany do rodziny różowatych Rosaceae. Alchemilla vulgaris Linne jest gatunkiem zbiorowym. Przywrotniki liczą około 200 odmian i podgatunków, nawet o charakterze regionalnym. Wszystkie są lecznicze i wykazują podobne właściwości. Przywrotnik posiada lekko wzniesioną łodygę, liście owłosione, niebieskozielone lub szarozielone, okrągławe z ząbkowanym brzegiem, ułożone w rozetę oraz zebrane w gęste pączki żółtozielonawe małe kwiaty. Ze względu na budowę liści skrapla się na nich rosa, która bywała natchnieniem dla poetów, ale i alchemików. Sporządzano z niej tajemne mikstury. Owocem przywrotnika jest niełupka.
Surowiec zielarski
Surowcem zielarskim przywrotnika pospolitego jest ziele (Herba Alchemillae). Pozyskuje się je od maja do sierpnia, ścinając zdrowe liście (porażone mączniakiem wyrzucamy) wraz z kwiatami, które należy wysuszyć w ciemnym i przewiewnym miejscu.
Ziele ma balsamiczny zapach oraz cierpki, słodkawy smak. Zawiera m.in. garbniki, gorycze, żywice, olejki eteryczne, sole mineralne, woski, żywice, saponiny, kwasy organiczne oraz sole mineralne.
Zastosowanie
Wewnętrzne
Poprawia przemianę materii i trawienie
Napar z przywrotnika działa moczopędnie i rozkurczowo. Korzystnie wpływa na przemianę materii. Wykazuje też właściwości przeciwzapalne, dlatego pomocny jest w leczeniu lekkich biegunek. Ziele zaleca się też przy zaburzeniach układu pokarmowego, m.in. przy wzdęciach, odbijaniu, bólach brzucha, braku apetytu, nieżytach przewodu pokarmowego oraz pomocniczo w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
Na kobiece dolegliwości
W medycynie ludowej przywrotnik pospolity, nazywany zielem Matki Boskiej, jest uznawany za przyjaciela kobiet. Roślina może zapobiec krwotokom porodowym, reguluje krwawienia menstruacyjne, łagodzi bóle miesiączkowe, objawy przekwitania, pomaga przy infekcjach intymnych (upławy, stany zapalne). Napar z przywrotnika podawano kobietom w zagrożonej ciąży, aby uchronić je przed poronieniem. Według medycyny ludowej wzmacnia macicę przed porodem oraz pomaga przy porannych nudnościach.
Na młodzieńcze wypryski
Przywrotnik zalecany jest również przy wypryskach i zanieczyszczeniach skóry u młodzieży, gdyż posiada właściwości oczyszczające krew.
Wzmacnia mięśnie
Zawarte w przywrotniku substancje korzystnie wpływają na kurczliwość tkanki mięśniowej, dlatego zalecany jest w przypadku osłabienia, słabego rozwoju mięśni czy ich zaniku (także w stwardnieniu rozsianym – najlepiej w połączeniu z tasznikiem). Herbatka z ziela wzmacnia także serce.
Zewnętrzne
Na afty, rany, blizny
Odwar posiada właściwości przeciwzapalne, można nim płukać gardło oraz jamę ustną przy zapaleniu dziąseł, aftach, nadżerkach, po usunięciu zęba (płukać chłodnym odwarem kilka razy dziennie). Zalecany jest również przy hemoroidach oraz schorzeniach ginekologicznych (irygacje, nasiadówki).
Okłady z ziela można stosować na otwarte rany, wypryski, obrzęki, zmiany łuszczycowe, liszajowate, owrzodzenia, a także na zmęczone oczy. Korzystnie działa na skórę i tkankę łączną, na uszkodzenia naskórka, na blizny po ranach i oparzeniach (przyłożyć umyty, zmiażdżony liść). Sprawia, że powoli zanikają plamy i znamiona na skórze, zostaje przywrócona elastyczność naskórka. Od