Zioła pomocne w chorobach prostaty

Zioła pomocne w chorobach prostaty

Coraz więcej panów po pięćdziesiątym roku życia boryka się z chorobami prostaty. Powodują one uciążliwe i bolesne objawy w postaci zatrzymywania moczu, stanów zapalnych i zakażeń dróg moczowych, silnych bólów podbrzusza oraz stopniowe wyniszczenie fizyczne i psychiczne chorego. Utrudniają lub uniemożliwiają współżycie płciowe i prowadzenie normalnego trybu życia.

Statystyki wskazują, że panowie zaczynają doceniać zioła i odkrywają tradycyjne sposoby profilaktyki i leczenia swoich dolegliwości. Już blisko 40% chorych korzysta z naturalnych metod terapii. Są świadomi, że lek roślinny zawsze będzie wykazywał działanie bardziej kompleksowe i długofalowe niż konwencjonalny farmaceutyk.
Apteka natury oferuje panom bardzo bogaty wybór surowców o działaniu hamującym negatywny wpływ hormonów zarówno męskich, jak i żeńskich na organizm, przeciwzapalnym, przeciwobrzękowym, antybakteryjnym, przeciwnowo- tworowym (spowalniającym podział komórek gruczołu krokowego) oraz rozluźniającym mięśnie gładkie prostaty i cewki moczowej. Zaliczają się do nich:

Wierzbownica drobnokwiatowa (Epilobium parviflorum)
Pochodzi z Europy Środkowej i Wschod- niej, jest pospolita także w Polsce. Wierzbownica jest dziko rosnącą byliną z charakterystycznymi różowymi kwiatami i skrętolegle ułożonymi bezłodygowymi listkami. Łacińska nazwa Epilobium odnosi się do usytuowania kwiatów, natomiast polska i angielska (willow-herb) do liści, ponieważ przypominają wierzbowe. Wierzbownica posiada wiele odmian, spośród których w fitoterapii stosuje się także kosmatą, błotną, bladoróżową i wzgórzową.

Surowcem zielarskim jest całe ziele kwitnącej i owocującej rośliny, które stosuje się u panów w łagodnym przeroście prostaty z zaburzeniami funkcjonowania układu moczowo-płciowego. Z wierzbownicy przygotowuje się wyciągi oraz napar w ilości 1,5–2 g wysuszonego ziela na filiżankę wody, które pija się dwa razy dziennie.
Ziele wierzbownicy zawiera liczne flawonoidy (m.in. mirycetynę, kwercetynę, izokwercetynę i kemferol), sterole roślinne (ß-sitosterol oraz jego glikozydy i estry), taniny (oenotheinę A i B) oraz pochodne kwasu galusowego. Dzięki obecności tych składników wyciągi z ziela wykazują działanie:

- antybakteryjne,
- antyandrogenne (hamują i osłabiają aktywność testosteronu i jego przekształcanie w estrogeny),
- przeciwzapalne,
- pobudzające do regeneracji komórki tkanki nabłonkowej,
- rozkurczowe,
- uspokajające i przeciwbólowe.

W 2003 roku dr Anabella Vitalone, pracownica Uniwersytetu Rzymskiego Sapienza, odkryła, że wyciągi z wierzbownicy blokują działanie dihydrotestosteronu (DHT), który u chłopców odpowiada za transformację guzka płciowego w prącie i za wykształcenie moszny, natomiast u dojrzałych mężczyzn powoduje przerost gruczołu krokowego i stymuluje rozwój nowotworu prostaty. DHT oddziałuje także na enzym zawarty w mieszkach włosowych, który powoduje łysienie typu męskiego. Enzym ten hamują zawarte w wierzbownicy taniny, tym samym zapobiegając wypadaniu włosów.

Poza profilaktyką chorób prostaty, wierzbownicę stosuje się miejscowo w leczeniu zranień, a w postaci naparu w leczeniu zaburzeń dróg oddechowych, niestrawności i zaparć. Wyciągi z ziela wchodzą też w skład kosmetyków do pielęgnacji skóry.

Kukurydza zwyczajna
(Zea mays)
Bardzo pomocna w profilaktyce i terapii chorób prostaty okazała się także kukurydza. Cenny surowiec zielarski stanowią jej znamiona (wąsy), zarodki oraz nasiona. Kukurydza posiada monografię w brytyjskiej farmakopei. Znamiona zbiera się w lipcu i sierpniu wraz ze słupkami żeńskich kwiatów i suszy się w sposób naturalny w zacienionym i przewiewnym miejscu. Przygotowuje się z nich napary (pić 2–8 g surowca 3 razy dziennie), ekstrakty etanolowe, nalewki oraz syropy.

Znamiona kukurydzy używane są w medycynie ludowej jako zwiększające popęd płciowy, działające przeciwcukrzycowo i odchudzająco. Z badań wynika, że znamiona kukurydzy zawierają olejki eteryczne, flawonoidy (mayzynę), związki sapo- ninowe, garbniki (proantocyjanidyny), żywice, cukry redukujące, alantoinę (pochodną mocznika), glikozyd goryczowy, fito- sterole (stigmasterol i ß-sitosterol), witaminy K3, B1, B2, B6, niacynę, kwas pantotenowy, biotynę, karoten oraz około 6,4% soli mineralnych z przewagą krzemionki.

Βß-sitosterol, flawonoidy oraz glicerydy wyższych kwasów tłuszczowych zapobiegają zapaleniom oraz rozrostowi gruczołu krokowego. Ponieważ wyciągi ze znamion kukurydzy obniżają napięcie mięśni gładkich narządów wewnętrznych, w tym dróg moczowych, działają jak łagodny środek moczopędny – pomagają w I i II stadium łagodnego rozrostu prostaty. Poza tym dzięki zawartości krzemionki i alantoiny leczą i chronią przed stanami zapalnymi dróg żółciowych i moczowych, przede wszystkim pęcherza. Z tego względu stosuje się je w leczeniu zaburzeń oddawania moczu, zapaleniu miedniczek nerkowych i pęcherza, w obrzękach spowodowanych niewydolnością krążenia i nerek, a pomocniczo w kamicy moczanowej i fosforanowej, w białkomoczu (albuminurii), reumatyzmie i artretyzmie. W choro- bach nerek można także pić wywar z suszonych ziaren kukurydzy.

Poza tym znamiona kukurydzy zwiększają wydzielanie żółci i ułatwiają jej przepływ do dwunastnicy. Dzięki temu chronią wątrobę i drogi żółciowe, dlatego odwar z nich jest skutecznym lekiem w przypadku zastoju żółci, a pomocniczo w kamicy żółciowej i zapaleniu wątroby. Przeprowadzono badania, podczas których stwierdzono korzystny wpływ odwaru ze znamion na konsystencję żółci oraz krwi.

Żyto zwyczajne
(Secale cereale)
Jest zbożem służącym przede wszystkim mężczyznom. Żyto dodaje panom sił, wzmacnia ich odporność oraz wspomaga proces budowy tkanki mięśniowej. Przede wszystkim jednak jest źródłem unikatowych fitohormonów – brasinosteroidów (brasinolidu i katasteronu), które wpływają na gospodarkę hormonalną u panów. Wyciągi z żyta wykorzystywane są w leczeniu łagodnego rozrostu prostaty oraz przewlekłego niebakteryjnego zapalenia prostaty wraz z jej rozrostem. Wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, hamują rozrost gruczołu krokowego.

Pokrzywa zwyczajna
(Urtica dioica)
O zaletach pokrzywy pisałam już wcześniej w numerze marcowo-kwietniowym. Tutaj wspomnę tylko, że surowcem przydatnym w terapii chorób prostaty są zarówno korzeń, jak i kłącze oraz ziele pokrzywy. W skład wyciągów z korzenia wchodzą flawonoidy: rutyna, izokwercetyna, astragalina i pochodne kemferolu, aminy, ß-sitosterol, karotenoidy oraz kwasy krzemowe. Ekstrakt z korzeni łagodzi symptomy przerostu prostaty, ale nie likwiduje schorzenia.
Naukowcy odkryli, że wyciąg z korzenia pokrzywy wpływa na regulację układu hormonalnego – poziomu i aktywności androgenów we krwi. Zapobiega też przekształceniom komórek rozrośniętej prostaty i tym samym zapobiega powstawaniu nowotworów.

Pokrzywę podaje się również w formie naparu z ziela, który pomaga w stanach zapalnych i innych schorzeniach dróg moczowych. Ułatwia oddawanie moczu i niweluje jego zatrzymywanie, więc pomaga na noc opróżnić pęcherz, który nie goni chorego do łazienki i pozwala spokojnie spać. Ponieważ działa moczopędnie, zapobiega i leczy kamicę nerkową i pęcherza moczowego.

Palma sabalowa
(Sabal minor)
Zna ją dobrze każdy, ponieważ jest popularną rośliną doniczkową. Zdobi biura, wielkie salony i ogrody zimowe, a latem tarasy. Gatunek ten naturalnie występuje w Ameryce Północnej, jego dzikie stanowiska można spotkać w cieplejszych regionach Stanów Zjednoczonych. Palma dorasta do 2 m wysokości i ma krótki pęd obsadzony pióropuszem liści, które składają się ze sztywnych, taśmowatych listków. Kwiaty są drobne, białe, zebrane w smukłe i wzniesione wiechy wystające powyżej liści. Powstają z nich drobne, czarne i błyszczące owoce.

Surowcem leczniczym są świeże i suche owoce. Zawierają wolne kwasy tłuszczowe: kaprynowy, kapronowy, kaprylowy, laurynowy, oleinowy, linolowy, stearynowy i palmitynowy, βß-sitosterol i jego pochodne, flawonoidy (m.in. izokwercetynę), olejki eteryczne, alkanole, polisacharydy oraz kwas antranilowy.

Wyciąg z owoców łagodzi objawy związane z łagodnym rozrostem prostaty w I i II stadium choroby:

- zmniejsza napięcie mięśni gładkich dróg moczowych,
- zmniejsza obrzęk i przekrwienia szyi pęcherza moczowego,
- niweluje częste oddawanie moczu i parcie na pęcherz,
- zwiększa siłę strumienia moczu,
- zmniejsza ilość moczu zalegającego w pęcherzu, dzięki czemu zapobiega stanom zapalnym pęcherza.

W trakcie badań klinicznych w 1992 roku z udziałem 35 pacjentów z łagodnym rozrostem prostaty stwierdzono, że wyciąg z owoców palmy redukuje liczbę i siłę oddziaływania androgenów (m.in. szkodliwej frakcji testosteronu DHT) oraz estrogenów. Hamuje także podziały komórek. Z kolei w trakcie innych, równolegle prowadzonych badań, w okresie trzech miesięcy u pacjentów zaobserwowano redukcję obrzęków, rozpad zalegających śluzów oraz zanik przekrwienia prostaty wraz ze znacznym spadkiem poziomu DHT. Najnowsze badania przeprowadzone w 1999 roku potwierdziły skuteczność wyciągu równą leczeniu lekami steroidowymi w zakresie zwalczania nieprawidłowo namnażających się komórek. Efekty terapii były widoczne już po dwóch miesiącach stosowania środka.

Śliwa afrykańska
(Pygeum africanum)
Jak sama nazwa wskazuje, śliwa afrykańska pochodzi z Afryki – zwrotnikowej i południowej. Można ją spotkać na terenach górskich oraz pokrytych popiołem i pyłem wulkanicznym. Drzewo osiąga od pięciu do czterdziestu metrów wysokości. Jest mało znanym gatunkiem, rzadko wykorzystywanym w lecznictwie, choć badania wskazują, że jest skutecznym środkiem wspomagającym terapię przerostu gruczołu krokowego.

Surowcem zielarskim jest kora śliwy, z której przygotowuje się wyciągi (na polskim rynku dostępne są lek Tadenan oraz suplement diety – tabletki Poldanen firmy Herbapol). Wyciągi zawierają wiele substancji czynnych, m.in. kwasy tłuszczowe (62,3%): mirystynowy, palmitynowy, linolenowy, arachidowy, oleinowy i stearynowy, sterole roślinne: ß-sitosterol, dokosanol, sitosteron i daukosterol, substancje lotne: kwas ursolowy i maslinikowy oraz alkohole: tetrakosanol i estry kwasu ferulowego.

Afrykanie tradycyjnie wykorzystują korę śliwy jako lekarstwo na przerost i nowotwór prostaty, w problemach z oddawaniem moczu, w zaburzeniach pracy zwieracza pęcherza moczowego, w różnego rodzaju stanach zapalnych, gorączce, chorobach nerek oraz malarii. Służy im także jako afrodyzjak, więc dosyć kompleksowo leczy wszelkie problemy związane z okresem andropauzy.

Z badań wykonanych na zlecenie Komisji Europejskiej wynika, że wyciąg z kory śliwy afrykańskiej zwiększa aktywność wydzielniczą prostaty i pęcherzyków nasiennych, reguluje gospodarkę hormonami płciowymi, a także posiada właściwości przeciwzapalne i rozkurczowe (redukuje częstość i trudności w oddawaniu moczu oraz łagodzi bóle podczas tej czynności). Nie likwiduje jednak przerostu prostaty – działa jedynie profilaktycznie.

Inne badania kliniczne przeprowadzone na szczurach udowodniły, że lek zapobiega nadmiernemu rozrostowi prostaty oraz powoduje zahamowanie podziału komórek (co mogłoby prowadzić do nowotworzenia). Oprócz tego w 2002 roku prof. med. Timothy Wilt z Centrum
Badań nad Chorobami Przewlekłymi w Minneapolis przeprowadził badania na grupie 1562 mężczyzn, którym podawano Tadenan, w wyniku których zaobserwowano:

- zmniejszenie częstości nocnego oddawania moczu o 19%,
- zmniejszenie objętości zalegającego moczu w pęcherzu o 24%,
- zwiększenie średniego przepływu moczu o 25%.

W porównaniu z grupą kontrolną przyjmującą placebo, wyciągi z kory śliwy dwukrotnie skuteczniej niwelowały objawy przerostu prostaty. Prof. Wilt zaleca, by preparaty na bazie śliwy przyjmować w trakcie posiłków lub popijać mlekiem w celu zminimalizowania zaburzeń żołądkowo-jelitowych.

Oficjalna strona magazynu "Natura i Ty" wydawanego przez Centrum "REA" od 2008 roku.
Wydawca Centrum "REA" Rena Marciniak-Kosmowska. All Rights Reserved. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i powielanie treści lub/i grafiki zawartej w tym serwisie bez zgody autora serwisu jest zabronione i chronione prawem.