Topinambur  (Helianthus tuberosus L.)

Topinambur (Helianthus tuberosus L.)

Jest rośliną wysoką – dorasta nawet do 3 metrów. Jako „roślina krótkiego dnia” kwitnie między sierpniem a listopadem, a więc w naszym klimacie owoce jej nie dojrzewają. Ale nie o owoce tu chodzi, lecz o wykształcające się na podziemnych pędach liczne (na jednym krzaku może być ich aż 80), podługowate bulwy. To właśnie one są tym, co w roślinie najcenniejsze.

Jest rośliną wysoką – dorasta nawet do 3 metrów. Jako „roślina krótkiego dnia” kwitnie między sierpniem a listopadem, a więc w naszym klimacie owoce jej nie dojrzewają. Ale nie o owoce tu chodzi, lecz o wykształcające się na podziemnych pędach liczne (na jednym krzaku może być ich aż 80), podługowate bulwy. To właśnie one są tym, co w roślinie najcenniejsze.

Właściwości zdrowotne
Bulwy topinamburu nie zawierają skrobi, są za to jednym z najbogatszych źródeł inuliny – wielocukru będącego jednym z najcenniejszych probiotyków, który odżywia florę bakteryjną jelit, przyczyniając się tym samym do budowania naszej odporności. Inulina rozkłada się częściowo do fruktozy, szczególnie zalecanej w diecie diabetyków. Poza tym jest w bulwach dużo witamin C i B (dwukrotnie więcej niż w bardzo bogatym w nie ziemniaku), a także potasu, cynku, fosforu, żelaza, a przede wszystkim krzemionki – pod tym względem topinambur bije wszelkie rekordy.
Działa leczniczo w przypadkach chorób płuc, wspaniale koi napady suchego i męczącego kaszlu.
Dzięki właściwościom regenerowania
tkanek, wspiera układ sercowo-naczyniowy i kostno-stawowy. Redukuje też poziom cholesterolu we krwi, działa odtruwająco na organizm, zapobiega infekcjom dróg moczowych, stymuluje układ odpornościowy, działa odchudzająco, przeciwtrądzikowo, wspiera pamięć i koncentrację. Oczyszcza i wzmacnia organizm w kuracjach wiosennych.
W celu ogólnego wzmocnienia oraz w schorzeniach serca i cukrzycy pomaga mieszanka soku z topinambura, buraka oraz marchwi (po 50 g każdego soku wymieszać i podawać w trzech porcjach w ciągu dnia między posiłkami). Zawarta w topinamburze krzemionka „pielęgnuje od wewnątrz” skórę, nadaje jej jędrność i poprawia kondycję włosów oraz paznokci.
Odwar z bulw, młodych pędów i liści stosuje się do kąpieli oczyszczających i antyreumatycznych (w stosunku 1:5, tzn. 1 część odwaru na 5 części wody). Taka kąpiel powinna trwać około 15 minut. Stosuje się ją codziennie. Po dwudziestu dniach należy zrobić dwutygodniową przerwę.
Warzywo to można jeść na surowo – jako składnik surówek, w postaci duszonej – dobrze smakuje z innymi warzywami, pieczonej, gotowanej jak ziemniaki, jako składnik musów i deserów. Topinambur z powodzeniem może zastąpić ziemniaki.
Bulwy topinambura można kisić podobnie jak kapustę oraz marynować. Ze względu na profilaktyczne i zdrowotne właściwości warto go stosować nie tylko w wiosennych czy cukrzycowych dietach.

W Polsce jest od niedawna dostępny także preparat Topinulin, zawierający wyciąg z bulw topinambura.

Bulwa o wielu imionach
Wyglądem przypominają trochę ziemniaki, trochę korzenie imbiru. Smakują zaś bardzo podobnie do karczochów. Francuzi – ze względu na ich kształt przy odrobinie wyobraźni nieco przypominający gruszki – nazwali go „ziemną gruszką”, Anglicy zaś, nawiązując do smaku, ochrzcili mianem „karczocha jerozolimskiego”. U nas nazywa się to warzywo słonecznikiem bulwiastym (to ze względu na kwiaty przypominające słoneczniki) lub topinamburem – od północnoamerykańskich Indian Topinamboore, którzy pierwotnie uprawiali tę roślinę. W Polsce była ona znana już w 1730 r., a najbardziej upowszechniła się na Śląsku.

Dobroczynna inulina
Inulina to substancja sprzyjająca mikroflorze jelit, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, m.in. przy wchłanianiu wielu mikroelementów (wapnia, magnezu, cynku), przy neutralizacji toksyn pochodzących z

Autor: Wika Filipowicz
Partnerzy:

Wydawca Centrum "REA" Rena Marciniak-Kosmowska. All Rights Reserved. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i powielanie treści lub/i grafiki zawartej w tym serwisie bez zgody autora serwisu jest zabronione i chronione prawem.