Leczenie grzybami

Leczenie grzybami

Mykoterapia to zupełnie inny rozdział niż właściwości odżywcze i profilaktyczne grzybów. W zachodniej farmacji i medycynie oficjalnej otwarty stosunkowo niedawno i przynoszący wciąż nowe odkrycia, zwłaszcza jeśli chodzi o grzyby rosnące w naszej strefie klimatycznej – i to nie tylko te jadalne.

W istocie właśnie te, których z reguły nie zbieramy w celach kulinarnych, stały się przedmiotem zainteresowania naukowców, którzy nagle odkryli, że nawet muchomor zawiera substancje służące ratowaniu zdrowia! Nie mówiąc już o tych z dawien dawna uznawanych za lek na wiele schorzeń, w tym nowotworów, jak huba brzozowa, wszak też będąca grzybem... I, oczywiście, o grzybach egzotycznych (jak mun, reshi, shitake i wiele innych), które w Azji od tysięcy lat stosowano w medycynie równie często jak w kuchni. I nimi przeważnie zajmują się teraz w pierwszym rzędzie biochemicy i farmaceuci, wciąż zaniedbując trochę te nasze, rodzime. Do tych egzotycznych wrócimy w następnym numerze, ponieważ – podobnie jak hodowlane pieczarki czy boczniaki są do kupienia przez cały rok np. shitake, a zawsze zachęcamy do korzystania w pierwszym rzędzie ze „skarbów sezonowych”. A one również łagodzą rozmaite dolegliwości – nasi przodkowie od wieków z dobrym skutkiem wykorzystywali je do leczenia (lub jego wspomagania) rozmaitych schorzeń.
Mowa była o tym w numerze jesiennym (7–8 „Natury i Ty” z 2008 roku. Ale temat ciekawy i pouczający, więc warto go przypomnieć).

Borowik szlachetny, czyli prawdziwek
(Boletus edulis)

Wewnętrznie w postaci nalewki alkoholowej zrobionej z wódki i borowikowego suszu stosowano go przy zwalczaniu miażdżycy, dusznicy oraz podczas rekonwalescencji – dla dodania ozdrowieńcom sił. Chorzy przyjmowali 5 do 10 kropli tego specyfiku rozcieńczonego kieliszkiem wody lub mleka 3 razy dziennie. Za skuteczny lek uchodził olej borowikowy – zażywano go po łyżce stołowej na czczo w przypadku zaparć, hemoroidów, problemów z jelitem grubym. Służyło to również oczyszczeniu organizmu z toksyn, a także złagodzeniu dolegliwości sercowych i poprawie pamięci oraz „bystrości myślenia” – dziś już wiemy, że ze względu na zawartość cennych przeciwutleniaczy grzyby jadalne (w tym, oczywiście, i borowik) obniżają poziom cholesterolu we krwi i działają przeciwmiażdżycowo. Borowikowe kuracje są zatem jak najbardziej godne polecenia...
Borowiki stosowano również zewnętrznie – świeże i suszone – w postaci okładów i kataplazmów na trudno gojące sie rany, wrzody, czyraki, oparzenia i odmrożenia, a nawet rozmaite guzy o podłożu nowotworowym. Bezpośrednio na chore miejsca przykładano świeże, dobrze umyte, zdrowe kapelusze, suszone zaś moczono najpierw w świeżym mleku, by je zmiękczyć. Borowikowe olej i nalewka służyły zaś do przemywania uszkodzonych, obolałych czy pokrytych wypryskami, krostami miejsc – za ich pomocą zwalczano ponadto doodbytnicze guzki i smarowano nadmiernie pocące się stopy.
Borowikowy olej znajdował zastosowanie w kuchni: kraszono nim kapustę, kaszę, ziemniaki, groch, bób, cieciorkę, fasolę, zupy, wszelką zieleninę. Miała go pod ręką każda dobra gospodyni...

Okłady
Świeże, umyte lub suszone kapelusze rozgnieść, zalać wrzącym mlekiem, lekko przestudzić i obłożyć nimi chore miejsce (na przykład wrzody, ropiejącą ranę). Okład zmienić po godzinie.

Nalewka
Suszone borowiki utrzeć w moździerzu lub zemleć na proszek i garść tego proszku zalać 1/2 l czystej wódki lub 1 i 1/3 szklanki czystego spirytusu wymieszanego z 1/2 szklanki przegotowanej, wystudzonej wody. Szczelnie zamknąć i odstawić na 3 tygodnie w ciemne, chłodne miejsce. Po tym czasie odcedzić 2 razy przez potrójnie złożoną gazę lub przez bibułę filtracyjną. Przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu, ale nie w lodówce.

Oliwka
Szklany słój zapełnić do połowy zdrowymi kapeluszami młodych, świeżych grzybów i dopełnić go olejem lnianym w celach leczniczych (olej lniany, który ma krótszy termin spożycia, można zastąpić słonecznikowym lub z pestek winogron). Słój zamknąć i odstawić w ciemne, ciepłe miejsce na 2 tygodnie. Po tym czasie odcedzić przez gazę i przelać do butelki z ciemnego szkła lub glinianego naczynia z pokrywką. Przechowywać jak wyżej.

Kurka, czyli pieprznik jadalny
(Cantharellus cibarius)

Obok mnóstwa minerałów, witamin, cennych białek i aminokwasów zawierają substancje antybiotyczne, przydatne przy zwalczaniu wielu schorzeń bakteryjnych i wirusowych, a także w stanach zapalnych organizmu i przy wszelkiego rodzaju nieżytach. I takie właśnie zastosowanie owych żółtych grzybków zalecała medycyna ludowa – dawni uzdrowiciele robili z nich wyciągi alkoholowe oraz wodne, za pomocą których leczyli katar, grypę czy zapalenie gardła – w tym ostatnim przypadku również zewnętrznie, w postaci płukanek. Nalewkę z kurek przyrządza się jak tę z borowików. Dodatkowo można z nich zrobić maść łagodzącą oparzenia, odmrożenia, świąd i pieczenie po użądleniach i ukąszeniach przez owady czy zwalczającą wypryski. Na trudno gojące się rany, zmiany skórne takie jak owrzodzenia, liszaje – stosowano okłady nasączone nalewką na kurkach lub wodą, w której przez noc moczyły się te grzyby (wcześniej, oczywiście, oczyszczone i umyte), a także zrobione bezpośrednio ze świeżych, rozgniecionych czy zmiksowanych kurek.

Maść łagodząca oparzenia i odmrożenia
Garść świeżo zebranych, umytych kurek drobno posiekać. Rozpuścić na patelni kostkę masła lub smalcu, dodać grzyby i podgrzewać, mieszając, póki się tłuszcz nie spieni. Przykryć i odstawić na 12 godzin, a po tym czasie znowu podgrzać. Ponownie spieniony, płynny tłuszcz przepuścić przez podwójnie złożoną gazę, mocno odciskając grzyby. Przełożyć do czystego słoika. Przechowywać w lodówce. Same grzybki mogą zostać użyte jako okrasa np. do ziemniaków lub dodatek do jajeczniczy, jednak pamiętajmy, że będą to potrawy pyszne, ale niekoniecznie zdrowe, bo przesiąknięte gorącym masłem, czyli tłuszczem nasyconym. Więc raczej z tym smakołykiem nie przesadzajmy...

Autor: Kasia Bury
Partnerzy:

Wydawca Centrum "REA" Rena Marciniak-Kosmowska. All Rights Reserved. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i powielanie treści lub/i grafiki zawartej w tym serwisie bez zgody autora serwisu jest zabronione i chronione prawem.