Co nas ziębi, co nas grzeje

Od wieków ludzie wykorzystują pożywienie do regulacji temperatury ciała. Latem instynktownie sięgamy po chłodnik czy herbatę miętową, by się ochłodzić. Zimą zaś najchętniej jadamy długo gotowane rosoły i pijemy sok z czarnego bzu, by się rozgrzać i uniknąć przeziębienia. Mało kto wie, że ciepło i zimno to dwie najważniejsze cechy produktów spożywczych stosowanych w celach leczniczych i profilaktycznych w tradycyjnej medycynie chińskiej.

jabłka, papryka, dynia, pieprz, czerwona i czarna fasola. Natomiast produkty o zimnych barwach (białej, zielonej, niebieskiej oraz liliowej) będą wychładzały organizm, np. sałata, kiełki, biała fasola, zielone jabłka, cukinia, biała rzodkiew lub ogórek. Od tych zasad istnieją oczywiście pewne odstępstwa.
Na skład chemiczny produktu wpływa m.in. sposób jego uprawy. Rośliny, które rosną dłużej (marchew, brukiew, pasternak czy kapusta), będą miały naturę
bardziej ogrzewającą niż te, które rosną krótko (kiełki, szpinak, botwina, pokrzywa, biały pieprz). Jeśli dodatkowo wzrost stymulowany jest poprzez sztuczne nawożenie, właściwości ogrzewające nawet najbardziej rozgrzewających produktów zostaną osłabione lub ich spożycie przyniesie skutek odwrotny do zamierzonego.
Istotne znaczenie dla natury termicznej posiłku ma sposób jego przyrządzenia. Dłuższy czas ogrzewania wzmacnia rozgrzewające właściwości produktu. Najlepsze jest gotowanie, ponieważ pomaga rozłożyć strukturę pokarmów (cukry złożone do prostych, następuje denaturacja białek i rozpad cząsteczek tłuszczu), dzięki czemu zwiększa się dostęp do składników odżywczych. Organizm nie musi wtedy zużywać energii na trawienie i łatwiej mu podtrzymać ciepło oraz inne funkcje organizmu. Jednocześnie wpływa to na poprawę pracy mózgu, który jest lepiej odżywiony i dzięki temu stajemy się bardziej skupieni i twórczy.
W procesie gotowania ważny jest rodzaj opału. Rudolf Steiner, austriacki filozof, pisał, że najbardziej energetyczna w tym względzie jest słoma, następnie drewno, węgiel, gaz, a na końcu dopiero energia elektryczna, teraz najczęściej wykorzystywana. Niestety, postęp cywilizacji nie zawsze pozytywnie wpływa na nasze zdrowie. Szczególnie niebezpieczne jest korzystanie z kuchenek mikrofalowych. Już od dawna, bo od roku 1989, zwraca się uwagę na szkodliwe działanie mikrofal na strukturę żywności. A tu jak na złość, wygodne w użyciu kuchenki mikrofalowe znajdują się na wyposażeniu niemal każdego domu i często się z nich korzysta. W grudniu wspomnianego roku ukazał się w poważanym brytyjskim czasopiśmie medycznym „The Lancet” raport stwierdzający, że mikrofale przekształcają aminokwas L-prolinę w toksyczną D-prolinę, która wpływa degenerująco na układ nerwowy, wątrobę i nerki. Żywność z mikrofalówki może więc wpływać na występowanie w organizmie zmian poważnie obniżających odporność.
Pozostałe metody ogrzewania – pieczenie, klasyczne smażenie, smażenie w głębokim tłuszczu, duszenie oraz gotowanie ciśnieniowe i na parze – łagodniej wzmacniają właściwości rozgrzewające produktów.
Aby poprawić strawność pożywienia, która wpływa na jego właściwości ogrzewające, stosuje się różne techniki rozdrabniania. Spośród nich warto wymienić siekanie, rozcieranie, ubijanie, mielenie, miażdżenie czy dokładne przeżuwanie pokarmu i mieszanie go ze śliną. Każdy z tych zabiegów dostarcza organizmowi ciepła do tego stopnia, że tradycyjne ubijanie masła w kierzance czy maślnicy powoduje, że produkt o właściwościach neutralnych (mleko, →śmietana) jest w stanie zamienić się w silnie rozgrzewający.
Dokładne przeżuwanie pokarmu ma duże znaczenie w przypadku poprawiania strawności zbóż, warzyw strączkowych i innych warzyw, które zawierają znaczne ilości węglowodanów złożonych. Powinniśmy przeżuwać je tak długo, aż nabiorą płynnej konsystencji, by zapewnić ich najlepsze wchłanianie i wytworzenie jak największej ilości ciepła.
Z drugiej strony istnieją metody przetwarzania żywności, dzięki którym nabiera ona właściwości czysto ochładzających. Nal
Autor: Karolina Sienkiewicz
Partnerzy:

Wydawca Centrum "REA" Rena Marciniak-Kosmowska. All Rights Reserved. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i powielanie treści lub/i grafiki zawartej w tym serwisie bez zgody autora serwisu jest zabronione i chronione prawem.