Najzdrowsze święto

Święta kojarzą się nam, niestety, w dużej mierze także z objadaniem się i niezdrowym jedzeniem. W połączeniu z brakiem ruchu składa się to na późniejsze przykre problemy żołądkowe… Nie wszystkie jednak świąteczne dania są niezdrowe czy tuczące – dotyczy to zwłaszcza tych z wigilijnego stołu.

Dziennikarze medyczni z portalu Lifesum z Wielkiej Brytanii przeprowadzili niedawno badania, z których wynika, że polskie potrawy Świąt Bożego Narodzenia są jednymi z najzdrowszych w Europie (zajęliśmy trzecie miejsce) i w ogóle na świecie! Wigilijne zaś nie mają sobie równych. Świąteczny ranking wygrali, pewnie ku rozpaczy wyspiarzy, Francuzi (głównymi daniami: wędzony łosoś, indyk nadziewany kasztanami, pasztet z gęsich wątróbek, owoce morza oraz dużo świeżych warzyw i owoców), zaś drugie miejsce zajęli Czesi, z potrawami dość zbliżonymi do naszych (chałka lub ciasto z bakaliami, dania z nasion roślin strączkowych lub kasza z grzybami, zupa rybna, smażony karp). Dla porównania menu Brytyjczyków, ostatnich w rankingu: pieczona wołowina z gęstym sosem chlebowym, pieczone ziemniaki i niezwykle kaloryczna forma puddingu z dodatkiem alkoholu…

Używać na co dzień
Lekarze mówią wprost, żeby dania wigilijne, a przynajmniej używane w nich składniki, trafiały na stoły nie tylko od święta – jak najczęściej korzystać należy z ryb, kiszonek, bakalii, miodu, zbóż, używać mniej gęstych sosów, a na stołach powinien pojawiać się barszcz czerwony
(na robionym w domu kwasie, sklepowe barszczyki to często sama chemia…), który jest niezwykle mało kaloryczny (szklanka to zaledwie około 30–40 kalorii), a do tego jakże zdrowy.

Buraki zawierają antocyjany poprawiające odporność, opóźniające starzenie i mające właściwości antyrakowe. Zawierają także sporo kwasu foliowego, działają krwiotwórczo, zwiększają przyswajanie tlenu przez komórki, normują poziom cholesterolu i ciśnienie krwi (polecane są nadciśnieniowcom), zmniejszają ryzyko zachorowania na osteoporozę, łagodzą dolegliwości związane z menopauzą, wzmacniają wątrobę. Najzdrowsze są na surowo lub pieczone w skórce, ale i w barszczu zachowują wiele swych prozdrowotnych właściwości.

Zdecydowanie częściej powinniśmy przyrządzać dania z kiszonej kapusty – jest ona bogata w witaminy A, B, C, E i K, zawiera mangan, cynk, wapń, potas, fosfor, żelazo, siarkę, kwas mlekowy. Kiszona kapusta (używana m.in. do nadziewania pierogów) działa korzystnie na rozwój flory bakteryjnej, podnosi odporność organizmu (zawiera fitoncydy o działaniu grzybo- i bakteriobójczym), poprawia przemianę materii, reguluje pracę jelit, usprawnia pracę układu nerwowego, opóźnia procesy starzenia, przy okazji wzmacniając paznokcie, włosy i skórę.

Dość popularna jest mieszanka kapusty z grochem, doprawiona suto cząbrem, majerankiem i kminkiem – potrawa ta obniża poziom cholesterolu, zmniejsza ryzyko miażdżycy i udarów, wyrównuje gospodarkę hormonalną w okresie menopauzy.

Trzecim polecanym składnikiem są ryby – na wigilijnych stołach wciąż króluje karp, ale tendencja ta się stopniowo zmienia i kupujemy coraz więcej innych ryb. Jeszcze w XIX wieku na polskich stołach rządziły płocie, leszcze, liny, szczupaki, karp (którego nazywano rybą królewską
– modny, trochę z przymusu, stał się w PRL-u). Świąteczny karp, choć nie każdy lubi jego mięso, jest bogatym źródłem witamin z grupy B, nienasyconych kwasów tłuszczowych, fosforu i potasu, jedzony często poprawia między innymi pracę serca, odporność i pamięć! Podobne zalety ma śledź, podawany na Wigilię w 82% polskich domów, który dodatkowo jest rybą niskokaloryczną (byle nie podawać go w nadmiarze oleju, majonezu czy gęstej śmietany…).

Słodko, ale zdrowo
Na wigilijnych stołach wśród napojów króluje kompot z suszu, który nie tylko świetnie gasi pragnienie, ale i jest bardzo zdrowy: suszone śliwki pomagają w prawidłowym trawieniu, jabłka przeciwdziałają nadciśnieniu, a rodzynki mają dobroc