Owoce jesieni

Jesień to pora roku obfitująca w kolorowe owoce, które zbieramy, często nie zdając sobie sprawy z ich właściwości prozdrowotnych. Głóg, jarzębina, rokitnik, dzika róża czy tarnina to rośliny bogate w składniki mineralne i witaminy wzmacniające odporność organizmu i chroniące przed różnymi chorobami. Pisaliśmy o nich wielokrotnie, dziś przypominamy je w skrócie.

wej. Korzystnie wpływa też na układ pokarmowy, schorzenia wątroby, nieżyt żołądka, serce. Owoce pomagają uzupełnić niedobór witamin, wspomagają leczenie anemii, uszczelniają naczynia krwionośne, obniżają ciśnienie, wspomagają leczenie cukrzycy i miażdżycy tętnic.

Medycyna ludowa zaleca spożywanie jarzębiny w okresie „babiego lata”, aby wzmocnić organizm i nie chorować zimą. Kosmetologia także korzysta z antybakteryjnych, oczyszczających i ściągających właściwości owoców (kremy, żele, balsamy, szampony itp.). Możemy je także wykorzystać w kuchni, m.in. do produkcji soków, syropów, musów, dżemów, marmolad, powideł, kompotów, galaretek, herbatek ziołowych, naparów, likierów, a nawet dodawać do mięs.

Głóg jednoszyjkowy
(Crataegus monogyna)
i Głóg dwuszyjkowy
(Crataegus oxycantha)
Owoce głogu (jednoszypułkowego– podłużne jednopestkowce z brązowym odcieniem, dwuszypułkowego – jasnoczerwone, kuliste o dwóch lub trzech pestkach) zawierają flawonoidy, procyjanidy, kwasy organiczne, garbniki, gorycze, fitosterole, olejek eteryczny, witaminę C, witaminy z grupy B, prowitaminę A, sole mineralne: magnez, żelazo, wapń, potas, mangan, kobalt, glin, krzem oraz alkohol cukrowy – sorbitol. Naukowcy potwierdzili, że głóg wspomaga pracę serca i układu krążenia (preparaty z jego udziałem poprawiają pracę mięśnia sercowego poprzez zwiększenie siły skurczu mięśnia sercowego, zwiększają przepływ wieńcowy, zmniejszają opór naczyniowy oraz wydłużają czas refrakcji), obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, działa ochronnie na wątrobę. Posiada właściwości relaksujące i odprężające, herbatki z głogu są zalecane dla osób cierpiących na bezsenność. Działa moczopędnie – korzystnie wpływa na nerki, pomaga je oczyścić z piasku i kamieni, zmniejsza obrzęki wywołane zastojem płynów. Substancje zawarte w głogu hamują proces starzenia się skóry, działają ściągająco i tonizująco oraz wzmacniają ścianki naczyń krwionośnych. Nie powinno się jednak spożywać owoców głogu w formie surowej – lepiej przygotować z nich konfitury, dżemy, nalewki, likiery, galaretki, a z suszonych można przyrządzić zdrową herbatkę.

Rokitnik zwyczajny
(Hippophae rhamnoides)
Owoce to pomarańczowe, małe, kwaśne kulki o delikatnym, ananasowym aromacie. Zawierają witaminy: C, E, P, witaminy z grupy B, karotenoidy, kwas askorbinowy, kwasy organiczne (jabłkowy, cytrynowy, winowy), nienasycone kwasy tłuszczowe, antocyjany, flawonoidy, fosfolipidy, sterydy, garbniki, pektyny, cukry i sole mineralne, m.in. azot, fosfor, żelazo, mangan, bor, wapń i krzem. Działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo, osłaniająco, regenerująco, bakteriobójczo.

Zalecane są przy biegunce, przeziębieniu, gorączce, w stanach zapalnych, w leczeniu choroby wrzodowej żołądka. Świeży sok z owoców rokitnika i inne przetwory wzmacniają naczynia włosowate, obniżają poziom „złego” cholesterolu LDL, pomagają w chorobie nadciśnieniowej. Wzmacniają organizm i chronią przed działaniem wolnych rodników, łagodzą dolegliwości reumatyczne – ból, sztywnienie i ograniczenie ruchomości stawów.
Odwar z gałązek i owoców stosuje się wewnętrznie i zewnętrznie przy wypadaniu włosów. Z owoców można sporządzić maseczki regenerujące i poprawiające wygląd skóry. W kuchni wykorzystywane są do produkcji soków, galaretek, marmolad i konfitur.

Tarnina
(Prunus spinosa L.)
Tarnina, zwana śliwą tarniną lub tarką, ma kwaśne, ciemnogranatowe owoce (nie nadają się do jedzenia surowe, należy je przemrozić) z niebieskawym nalotem, które zbiera się późną jesienią. Zawierają flawonoidy, a